روزنامه شهروند
1396/10/27
جعبه سیاه سانچی در چین باز میشود!
شهروند| پرونده نفتکش ایرانی دیروز روی میز کمیته رسیدگی به وضع سانچی بود. سانچی در شرایطی از بین رفت که میانگین سنی خدمه آن را زیر 40سال اعلام کرده‌اند. علی ربیعی به‌عنوان رئیس کمیته ویژه رسیدگی به حادثه نفتکش سانچی، محمد راستاد، مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی، سیروس کیان‌ارثی، مدیرعامل شرکت ملی نفتکش و مهدی برومندی نایب‌رئیس کمیسیون امنیت ملی در حضور خبرنگاران به ابهامات موجود پاسخ داده و سعی کردند زوایای پنهان ماجرا را مورد بررسی قرار دهند. اعضای کمیته بعد از پاسخ به ابهامات موجود تأکید کردند؛ تا مادامی که جعبه سیاه سانچی رمزگشایی نشود، نمی‌توان نظر قطعی درباره علت حادثه داد. با این حال اعضای کمیته اما کلیت ماجرا را ناشی از یک تصادف دریایی دانسته و آن را عجیب نمی‌دانند. روز گذشته علی ربیعی ادعا کرد که 40درصد تصادفات این منطقه مربوط به همین آبراهی است که سانچی در آن دچار سانحه شده است. «شهروند» از جزییات این نشست که بیش از 2ساعت‌ونیم به طول انجامید، گزارش می‌دهد.حادثه 5/3ساعت بعد به ایران گزارش شد
در دقایق ابتدایی این نشست وزیر کار که از طرف رئیس‌جمهوری به‌عنوان سفیر ایران به چین فرستاده شده بود، از جزییاتی پرده برداشت که به ظن وی آن‌طور که باید و شاید دیده نشد و رسانه‌ها از آن اطلاع نداشتند.
علی ربیعی همان ابتدای کار خبر از راه‌اندازی پایگاه اینترنتی اطلاع‌رسانی سانچی داد و گفت: قرار است گزارش کار کمیته به زودی و به تفصیل منتشر شود. سفیر ایران در حادثه سانچی گفت: حادثه در ساعت 15:30 به وقت ایران به وقوع پیوست و خبر آن به هیأت دولت در ساعت 19 رسید. بلافاصله بعد از مطلع‌شدن گروهی به سفارت چین اعزام و در ساعت 19:30 همان روز در سازمان بنادر کشور یک ستاد 3 جانبه با حضور نمایندگانی از وزارت نفت، راه و امور خارجه تشکیل شد. بعدازظهر یکشنبه در ساعت 4 جلسه دیگری تشکیل شده و نظرات رئیس‌جمهوری به مسئولان انتقال داده شد. در همین زمان ستاد عملیات فرماندهی در چین درهمین روز یکشنبه هم تشکیل شده بود. روز چهارشنبه گذشته اینجانب به‌عنوان نماینده ایران به چین فرستاده شدم. ربیعی ادامه داد: به محض ورود من به چین، سفیر ژاپن و سفیر چین خواسته شدند و حتی با نمایندگانی از کره‌جنوبی مذاکره‌های لازم انجام شد. پس از آن در شانگهای کمیته‌ای با حضور من و مقامات بین‌المللی جلسه‌ای تشکیل شد و بعد از این جلسه بدون اجراشدن پروتکل‌های جهانی گروهی هم برای کمک از ژاپن مستقر شد.
سوال اول: آیا واقعا موشک به کشتی ایرانی اصابت کرده است؟
علی ربیعی شایعه اصابت موشک را داستان‌سرایی ژول‌ورنی دانست و گفت کسانی که این فرضیه را مطرح می‌کنند، کوچکترین اطلاعاتی نه درباره دریا و دریانوردی دارند، نه روابط بین‌المللی می‌دانند. وزیر کار بارنامه ارسال محموله به کره‌جنوبی را روبه‌روی دوربین گرفته و ادامه داد: می‌گویند سانچی به کره‌شمالی می‌رفته نه جنوبی! پس این بارنامه چیست؟ پس چرا کره‌جنوبی محموله را بیمه کرده است؟ از طرفی اگر موشک به کشتی سانچی خورده، پس چرا کره‌جنوبی که محموله برای این کشور بوده، ساکت است؟
سوال دوم: آیا اجازه بازدید از کشتی چینی به شما داده نشده است؟
علی ربیعی این عدم صدور اجازه برای بازدید از کشتی کریستال چینی را هم کذب دانست و گفت: همکاران من کشتی چینی بازدید کرده و عکس و فیلم تهیه کرده‌اند. بررسی و اعلام نتیجه تحقیقات اما زمان بیشتری می‌خواهد.
سوال سوم: آیا رادارهای کشتی‌ها خاموش بودند و اگر نبودند، چطور امکان وقوع چنین برخوردی ممکن است؟
ربیعی پاسخ این سوال را به عهده محمد راستاد، مدیرعامل سازمان بنادر و سخنگوی سانچی گذاشت. راستاد در این‌باره گفت: به شنیده‌ها نمی‌شود اتکا کرد. بله. گفته میشود که رادارها خاموش بوده‌اند اما تا این لحظه هیچ‌گونه مستندی برای خاموش‌بودن رادارها ارایه نشده است. اطلاعات نهایی مربوط به این امر بعد از بازگشایی جعبه سیاه ارایه میشود. او درباره عدم ردیابی از ساحل هم گفت: AIS یا سیستم شناسایی خودکار، از تجهیزاتی است که روی همه کشتی‌ها سوار است. وقتی کشتی‌ها این سیستم را روشن می‌کنند، ایستگاه‌های ساحلی امکان رؤیت آنها را دارند. این کشتی در 158 مایل دریایی از ایستگاه‌های ساحلی فاصله داشته و این درحالی است که تنها تا فاصله 25 مایلی از ساحل امکان ردیابی وجود دارد، بنابراین AIS یا سیستم شناسایی خودکار آن قابل ردیابی نبوده است و نمی‌توان چون از ساحل ردیابی‌نشدن را به خاموش‌دادن منتسب کرد.
سوال چهارم: چرا بلافاصله بعد از وقوع حادثه عملیات نجات آغاز نشده؟ آیا جان خدمه ایرانی برای چینی‌ها بی‌ارزش یا کم‌ارزش بوده است؟
ربیعی به توضیح کوتاهی در این‌باره بسنده کرد. او گفت که تاکنون شواهدی دال بر این‌که جان ایرانی‌ها برای چینی‌ها بی‌ارزش بوده، پیدا نشده است، اما درنهایت محمود فرازنده مدیرکل آسیا و اقیانوسیه وزارت امور خارجه پاسخ این سوال را به عهده گرفت. او گفت: محل حادثه از نزدیک‌ترین ساحل که ساحل شانگهای باشد، 300کیلومتر فاصله داشته و این به این معناست که حداقل 10 تا 15ساعت مسافت باید برای رسیدن به محل طی می‌شد. در لحظات اولیه انفجار لکه نفتی بزرگی اطراف کشتی را فرا گرفته و این به این معناست که سانچی در حلقه آتشین محاصره شده بود. او در ادامه گفت: حجم حریق سانچی در حدی بوده که حتی آتشخوار ژاپنی که خود را به سرعت به سانچی رسانده، نتوانسته هیچ کاری انجام دهد. برومند، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس هم برای پاسخ به این سوال وارد بحث شد. نماینده مرودشت در مجلس شورای اسلامی گفت: چینی‌ها ساعت 10 همان‌شب ستاد مبارزه با بحران را تشکیل دادند. مسئولان ایرانی دیدند که چینی‌ها حتی برای دریافت کمک از کشورهای همجوار هم ممانعتی از خود نشان نداده‌اند. شاید اختلاف‌نظر بین کمک‌رسان‌ها بوده اما سنگ‌اندازی خیر. ربیعی درباره خاموش‌نشدن آتش هم گفت: میزان فوم مورد نیاز برای خاموش‌کردن حریقی که اتفاق افتاد، بیش از 5هزار تن بود و این درحالی است که روی هر کشتی‌ای که برای کمک ارسال می‌شد، نهایتا 4 تن فوم می‌شد حمل کرد. شاید اگر این اتفاق در آب‌های کشور دیگری می‌افتاد، می‌توانستیم انتظار کمک بیشتری داشته باشیم، بضاعت چین در همین حد بود.
سوال پنجم: سرنوشت جعبه سیاه سانچی چه میشود؟ آیا این جعبه در کشور چین بازگشایی میشود؟
جعبه سیاه در حضور مقامات ایرانی پلمپ شده و با حضور مقامات ذینفع بازگشایی خواهد شد. ربیعی درباره مکان بازگشایی جعبه سیاه گفت: رمزگشایی در چین انجام خواهد شد. راستاد هم درباره زمان بازگشایی این جعبه گفت: ممکن است تا 3ماه زمان برای به نتیجه‌رسیدن نیاز باشد.
سوال ششم: خسارت کشتی ایرانی را چه کسی پرداخت می‌کند؟ اقدامات پس از بحران دولت چه خواهد بود؟
وزیر کار خسارت واردشده به کشتی ایرانی را به واسطه از دست‌رفتن جان خدمه، جبران‌ناپذیر دانست. او در پاسخ به این سوال گفت: محموله کشتی، بیمه‌شده توسط کره‌جنوبی است و خسارت آن بعد از برآورد به صورت 100درصدی توسط کره‌جنوبی پرداخت و جبران میشود. بعد از بحران احقاق حقوق شهروندی این عزیزان در دستور کار قرار می‌گیرد. میزان تقصیرات توسط دولت‌ها و کمیته‌ها بررسی شده و درصورت امکان از کشتی غرق شده و نشست کرده توسط مسئولان و سفیران ایرانی بازدید خواهد شد.
سوال هفتم: چرا با وجود این‌که می‌دانستید خدمه در همان ساعات اولیه از بین رفته‌اند، خانواده‌های آنها را امیدوار کردید؟ آیا این هم به فرهنگ تعارف محوری ایرانی برمی‌گردد؟
«اگر برای بررسی شرایط شخصا اقدام نمی‌کردیم، می‌گفتند جان خدمه برای ما بی‌ارزش بوده یا ایران به چین اعتماد پوچ کرده است. حالا که رفته‌ایم، می‌گویند شما مردم را امیدوار کردید نباید می‌کردید!» ربیعی با گلایه از این سوال توضیح داد که خودتان را جای من بگذارید. اگر یک فرض محال وجود داشت که یکی از این عزیزان زنده بوده و نیاز به کمک داشته باشد، آیا نباید تکاورانی که با خود می‌بردیم، تکاوران همه متخصص امور دریایی بودند.
سوال هشتم: چرا هنوز نتوانسته‌ایم با خدمه چینی کشتی کریستال ملاقات کنیم؟ آیا روند قانونی در همه جهان به همین شیوه و ممانعت است؟
راستاد در این‌باره گفت که بررسی دقیق هنوز آغاز نشده است. در روند بررسی مصاحبه و پرسش از خدمه چینی هم آغاز خواهد شد.
سوال نهم: چرا کشتی کریستال با وجود این‌که که با نفتکش سانچی برخورد کرده، نجات یافته و خدمه آن کوچکترین آسیبی ندیده‌اند؟
اگرچه به کرات درباره آتش‌زانبودن محموله کریستال صحبت شده بوده اما راستاد معاون وزیر راه‌وشهرسازی باز هم با ذکر جزییات بیشتری به این سوال پاسخ داد: محموله کشتی فله‌بر کریستال سویا بوده و انفجار ندارد. این کشتی با قسمت دماغه که بالاترین استحکام را دارد، به بدنه جانبی نفتکش سانچی برخورد می‌کند. با توجه به این‌که مجموعه نفتکش سانچی میعانات بوده است، تمرکز حریق روی نفتکش بوده است، اما آثار و تبعات آن بخش‌هایی از کشتی کریستال را در برگرفته بود؛ به‌طوری که تا حدود 50متر آثار حریق روی بدنه کریستال وجود دارد. البته کشتی کریستال بلافاصله توانسته خود را از نفتکش جدا کند و سرنشینان آن از انتها خود را به داخل آب پرتاب می‌کنند و توسط کشتی‌های ماهیگیری خود را نجات می‌دهند.
سوال دهم: چرا با وجود رفع تحریم‌ها، کشتی ایرانی باید با پرچم پاناما تردد کند؟
نصب پرچم کشورهای دیگر روی یک کشتی امری متداول است. علی ربیعی فواید بازرگانی حمل کالا با پاناما را علت نصب پرچم این کشور روی نفتکش ایرانی دانست. او گفت: پاناما یکی از 5 کشوری است که بیشترین پرچم را در اختیار کشورهای دیگر قرار می‌دهد، چراکه خدمات آنها با کیفیت و قیمت نصب پرچم‌های پانامایی ارزان‌تر است.
سوال یازدهم: لکه نفتی 16کیلومتری که بعد از غرق‌شدن کشتی روی آب‌های چین اتفاق افتاد، این شائبه را ایجاد کرد که بار این کشتی صرفا میعانات گازی نبوده؛ چراکه برخی می‌گفتند میعانات گازی نمی‌تواند لکه قرمزرنگ تولید کند. این فرضیه چقدر به حقیقت نزدیک است و این لکه ناشی از سوخت کشتی بوده یا بار آن؟
راستاد، پاسخ این سوال «شهروند» را این‌گونه داد: نمی‌توان به صراحت گفت که لکه از چه چیزی دقیقا ایجاد شده است. در این کشتی ترکیبی از مواد وجود داشته است. محموله کشتی میعانات گازی بوده، گازوییل در کشتی برای ژنراتورها وجود داشته و نفت کوره برای سوخت اصلی کشتی تعبیه شده بوده. هرکدام از اینها می‌توانند لکه‌های مختلف با رنگ‌ها و طیف‌های مختلفی ساخته باشند یا حتی ترکیبی از اینها می‌تواند لکه مورد نظر شما را ایجاد کرده باشد.
جبل عاملی رئیس کمیته اضطرار شرکت نفتکش هم به این سوال ورود پیدا کرده و به «شهروند» گفت: البته حجم 16کیلومتری لکه هنوز تأیید نمی‌شود اما در این کشتی 1950 تن نفت کوره یا مازوت و 120 تن گازوییل به‌عنوان سوخت وجود داشته است.
سایر اخبار این روزنامه
دنیای اسلام مواضع خود را با صدای بلند بگوید
اولین و آخرین ماموریت پسرخاله‌ها
تو را عمو لک‌لک برای ما آورد
لابی برای دوشغله ماندن!
سینمای ارگانی مقابل سینمای مستقل
جعبه سیاه سانچی در چین باز میشود!
تأکید قرآن کریم به ایستادگی در برابر دشمن
چشم امید به قدرت های خارجی نداشته باشیم
آقاي نجفي! با نيوجرسي پلمپ نشويد!
